پژوهشگران علوم پزشکی در موسسه ملی بهداشت (NIH) کشور آمریکا می گویند نتایج یک مطالعه جدید آنان نشان می دهد، میکروب هایی که به طور معمول در پوست زندگی می کنند از بدن در برابر عفونت محافظت می کنند.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز،  میلیونها باکتری که روی پوست بدن ما زندگی می‌کنند می‌توانند سیستم ایمنی را تقویت کرده و از بدن در برابر عفونت‌های مختلف از بدن  محافظت نمایند.

اگرچه سلول های ایمنی پوست از بدن در برابر ارگانیسم های مضر محافظت می کنند اما تا کنون مشخص نشده است که آیا میلیون ها میکروبی که به طور طبیعی در پوست هستند و به میکروب های پوستی معروفند نیز در این میان نقش مفیدی دارند یا خیر.

از آنجایی که پوست بزرگترین اندام بدن است تعامل زیادی با میکروب های محیط دارد.

در این مطالعه محققان موسسه ملی بهداشت (NIH) در آمریکا با بررسی موش ها مشاهده کردند که میکروب های پوست در تعامل با سلول های ایمنی موجود در پوست، از سیستم ایمنی بدن محافظت می کند.

این متخصصان  دریافتند: میلیونها باکتری که به طور طبیعی روی پوست بدن زندگی می‌کنند و در مجموع به آنها «میکروبهای پوستی» گفته می‌شود از طریق تعامل با سلولهای ایمنی موجود در بافت پوست به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند.

متخصصان در این آزمایش موشهایی را که با تغییرات ژنتیکی عاری از میکروبهای پوستی شده بودند در اجتماع با نوعی باکتری پوستی مفید و همزیست انسانی، قرار دادند که استافیلوکک اپی در میدیس نامیده می‌شود.

این متخصصان مشاهده کردند که کلونی موشها با این گونه باکتری مفید، موجب فعال شدن نوعی سلول ایمنی در پوست موش‌ها می‌شود که وجود آن برای مقابله با میکروبهای مضر، حیاتی است. این سلول ایمنی در واقع یک مولکول سیگنال دهنده سلولی را تولید می‌کند و سلول مزبور نیز نقش حفاظت از بدن در برابر میکروبهای مضر را ایفا می‌کند.

در این مطالعه محققان موش ها را به دو دسته تقسیم کردند و یک دسته موش های بدون میکروب و در دسته دیگرˈ کامنسال استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس ˈ پوست انسان را به موش های بدون میکروب پیوند زدند.

نتایج این مطالعه نشان داد که این گونه میکروب ها ، سلول ایمنی پوست موش را قادر می کند تا یک مولکول علامت دهنده که برای محفاظت از بدن در برابر میکروب های مضر، لازم و ضروری است ، تولید کند.

همچنین محققان موش های میکروب دار و بدون میکروب را در معرض یک انگل قرار دادند ومشاهده کردند که موش های بدون میکروب در مواجهه با این انگل واکنش ایمنی موثری نشان نمی دهند درحالی که موش های میکروب دار این واکنش ایمنی را نشان دادند.

آشنایی با لک صورت یا ملاسـما

لک صورت یکی از شایع ترین علل مراجعه به متخصصین پوست را تشکیل می دهد . اگرچه این مسئله فقط از نظر زیبایی اهمیت دارد ولی با توجه به تأثیرات روانی ، اجتماعی و اقتصادی آن و نیز افزایش آگاهی مردم نسبت به مسائل پوستی از آن نمی توان به سادگی گذشت .

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ،  رنگ پوست انسان به فاکتورهای متعددی بستگی دارد اما رنگدانه ملانین اصلی ترین ماده در تعیین رنگ پوست انسان است .

لک صـورت یا ملاسـما عـارضه پوستی شـایعی به خصوص در دختران و خانم های جوان است. این عارضه به صورت لکه های قهـوه ای  روشن تا تیره بر روی گونه ها ؛ پیشانی و چانه و لب بالا اکثراً دو طرفه و قرینه دیده

می شود. شـایع ترین سنین بروز آن ۲۰ تا ۳۰ سالگی است اگرچه در دوره ی یائسگی هم ممکن است دیده شود و در خانم ها بیشتر از آقـایان است.

لک آفتاب یا ماسک حاملگی چیست ؟

شامل افزایش در رنگدانه های پوست بصورت اکتسابی در مناطق در معرض نور پوست است . عوامل مؤثر در بروز آن استعداد ژنتیک ، نور آفتاب ، عوامل هورمونی مثل استروژن و قرص های ضد بارداری می باشند . داروهای ضد تشنج مثل هیدانتوئین نیز می توانند سبب لک صورت گردند . اگرچه ثابت نشده است اما اختلال کار تخمدانها را نیز در لک صورت مطرح می کنند . در آسیائیها و در آمریکائیهای لاتین لک صورت شایع تر است .

بیشترین ابتلا در زنها در سنین باروری می باشد . ده درصد مردها نیز به این عارضه مبتلا می شوند . از آنجائیکه لک صورت بسیاری از موارد در دوران حاملگی ظاهر می شود و با پایان این دوره کم رنگ تر و به ندرت نیز از بین می رود و قبل از سیکل قاعدگی تشدید شده و در زمستان شدت کمتری پیدا می کند ، نور آفتاب – حاملگی و مصرف قرصهای ضدبارداری ، مورد قبول ترین علل ایجاد کننده آن هستند .

انواع لک صورت :

لک صورت به سه شکل بروز می کند :
۱-تیرگی قهوه ای رنگ پوست در گونه ها ، پیشانی ، لب فوقانی ، بینی و چانه که شایع ترین نوع آن است .
۲- بروز آن در گونه ها و پل بینی .
۳- ابتلا گونه ها و خط فک .

بافت شناسی لک صورت :
۱- نوع سطحی : در این نوع با افزایش رنگدانه ها در قسمتهای سطحی پوست روبرو هستیم . این نوع شایعتر است و پاسخ بهتری به درمان دارد .
۲- نوع عمقی : که به رنگ آبی مایل به خاکستری دیده می شود . در این نوع رنگدانه ها در لایه های عمقی تر پوست قرار گرفته اند . مقاومت به درمان در این نوع بیشتر دیده می شود .

علل

۱) مصرف دارو به خصوص داروهای پیشگیری از حاملگی ( به صورت قرص، تزریقی و یا کاشتنی ) و…. داروهای دیگر نیز در بروز آن نقش دارند.

۲) تغییـرات هورمونی در بـدن از جـمله کـیست های متعـدد تخمــدان ( PCO ) و یا بیماری غــده فوق کلیوی.

۳) برخی عطرها و دئودورانت ها و لوازم آرایشی  نیز می توانند این ضایعات را ایجاد کنند.

با پیشگیری از تابش مستقیم اشعه خورشید بر روی صورت از ایجاد لک تا حد زیادی می توان جـلوگـیری کرد. با مصرف کرم های ضدآفتاب  به طور منظم با عیار بالاتر از ۲۰ به فواصل هر ۳ ساعت و همچـنین اجـتناب از تابش نور مستقیم خـورشـید بر روی صورت در افراد مستعـد، می توان از ایجـاد لک پیشگیری نمود. برای از بین بردن لک با تجویز پزشک متخصص از کرم های حــاوی هـیدروکـینون با درصدهای گـوناگـون ( نباید بیشتر از ۶ تا ۷ درصد باشد) و نیز از کرم ترتینوئین ۰۵/۰ درصد می توان اسـتفاده نمود. در صورت استفاده از این دو کرم بهتر است صبح پس از استفاده از کرم های ضدآفتاب استفاده شود.

روش های دیگـر در درمان لک صورت : لایه برداری ( PEELING ) ؛ سایش پوست به صورت مکانیکـی ( DERMABRESION & SALABRESION )؛ لـیزر؛ کـه بسـته به پوسـت افـراد انتخـاب می شود. افـراد با رنگ چـشــم روشـن و مـوهـای روشــن مـقـــدار رنگـدانـه پـوسـتی کـمتری نسـبت به پوسـت های تیره دارند و به همین دلیل نور آفتاب بیشتر در پوست این افراد نفوذ دارد و چون یکی از اثرات نور آفتاب ایجاد لک صورت و همچنین کــک و مک است برای پیشگیری و درمان ، این افراد نیاز مبرم به ضد آفتاب دارند.

یکی از درمان های لک صـورت همچـنان که قـبلاً نیز گفته شد استفاده از پیـلینگ است . ولی این روش ، مناسب همه افراد ، به خصوص افرادی که پوست تیره دارند ، نیست. چــون یکی از عـوارض پیلـینگ ایجاد لک است و احتمال ایجـاد لک در افراد با پوست تیره بالا است .

هیچکدام از روش های درمانی لک صورت دائمی نیست و در یک جلسه نیز انجام نمی گیرد و نیاز به تجـدید درمان دارد ؛ زیرا استـعداد افراد برای ایجاد لک با این روش های درمانـی برطرف نمی گردد. به هر حال مصرف ضدآفتاب در افراد مستعد یک نیاز حیاتی در درمان و پیشگیری از لک می باشد.

درمان لک :

درمان این ضایعه مشکل بوده و شامل استفاده از کرمهای ضدآفتاب و داروهای کاهش دهنده رنگدانه های پوست می باشد .

مهمترین نکته ای که بیماران مبتلا به لک صورت باید در نظر داشته باشند عبارتست از اجتناب از خود درمانی و مراجعه به پزشک متخصص ، که این امر باعث می شود تا بیمار بصورت اصولی تحت درمان قرار گرفته و از تحمیل هزینه های اضافی و همچنین عوارض ناشی از خود درمانی جلوگیری بعمل آید .

اگزما ( eczema ) چیست ؟

اگزما ( eczema ) یکی از انواع واکنشهای آلرژیک است که پوست را تحت تاثیر قرار می‌دهد و نوعی درماتیت می‌باشد. این عارضه در افرادی بروز می‌کند که دچار سایر انواع مشکلات آلرژیک نیز هستند یا سابقه خانوادگی حساسیت (آلرژی) دارند.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ،  اگزما به صورت سوزش ، قرمزی ، خارش ، جوشهای ریز آبدار بروز می‌کند. این ضایعات در محل تماس با مواد حساسیت‌زا مشاهده می‌شوند. و در موارد مزمن به سایر نقاط پوست نیز توسعه می‌یابند.

پوست دچار اگزما ، خشک ، دارای ترک و همراه با خارش بوده و ممکن است ترشح داشته و سطح آن مرطوب باشد، گاهی سطح پوست مبتلا ، دارای شوره یا پوسته نیز هست. خاراندن پوست با دست و ناخن آلوده باعث عفونی شدن موضع می‌شود.

اگزما با توجه به محل تماس پوست با مواد حساسیت‌زا در نقاط مختلفی از بدن بروز می کند. اگزما می‌تواند در سنین مختلف و حتی در دوران کودکی نیز بروز کند. این عارضه خارش‌دار پوستی ، به هیچگونه واگیردار نبوده و به دیگران سرایت نمی‌کند. حتی در یک بیمار نیز شدت آن ممکن است از یک روز تا چند روز دیگر و از یک محل تا محل دیگر متفاوت باشد.

▪ از جمله شایعترین بیماری های پوست اگزماها هستند که نوعی پاسخ التهابی پوست به یکسری عوامل داخلی و خارجی بدن می باشد و در همه سنین از نوزادی تا کهنسالی دیده می شود و دارای تظاهرات مختلفی می باشند .

▪ علائم شایع بیماری بصورت ضایعات قرمز پوسته دار خارش دار و گاهاْ دارای ترشح آبکی چسبناک می باشند که با توجه به مراحل مختلف بیماری هر یک از علائم فوق می تواند غالب باشد .

▪ عواملی نظیر زمینه ارثی ، بعضی عوامل قارچی و میکروبی ، تغییرات فصلی و آب و هوایی ، گرد و غبار ، پاک کننده های صابونی و غیرصابونی ، مواد شیمیایی ، برخی گیاهان و مصرف برخی داروها بصورت موضعی یا خوراکی می توانند در ایجاد یا تشدید این بیماری نقش داشته باشند .

● موارد زیر مثالهایی از انواع شایع اگزماها هستند :

▪ اگزمای ناحیه قنداق در نوزادان و شیرخواران
▪ اگزمای دست خانمهای خانه دار
▪ اگزمای ناشی از تماس با فلزات بدلی که بعلت حساسیت به آلیاژ نیکل رخ می دهد .
▪ اگزمای دست در کارگران ساختمانی که با سیمان سروکار دارند و بعلت حساسیت به کرومات میباشد .

● اگزمای پا ناشی از تماس با چرم کفش

▪ اگزمای ناشی از حساسیت به نوعی قارچ مخمری که بصورت شوره و قرمزی سر و ضایعات قرمز و پوسته دار صورت تظاهر می کند .
▪ اصول کلی درمان اگزماها شامل پرهیز از عوامل ایجاد کننده و تشدید کننده و مصرف داروهای لازم تحت نظر پزشک می باشد .
▪ باید توجه داشت که در بعضی از انواع اگزماها ممکن است بیماری برای سالیان متمادی به درجاتی ادامه داشته باشد .

عوامل بروز اگزما :
موادی که بطور شایع موجب بروز یا شدت یافتن اگزما می‌شوند عبارتند از:
لوازم آرایشی و بهداشتی و دارویی
• لوازم آرایشی ، بهداشتی معطر
• عطر ، ادوکلن و …
• لوازم آرایشی _ بهداشتی محرک (رنگ مو) ….
• صابونهای معطر
• لوازم آرایشی و بهداشتی غیر استاندارد.
• مواد شوینده پاک کننده مانند پودرها و مایعات که برای شستشوی ظروف و لباس مورد استفاده می‌شوند. این مواد علاوه بر ایجاد حساسیت پوستی ، زمینه بروز سرطانهای پوستی را نیز می‌توانند فراهم کنند.

مواد شیمیایی و سنتتیک
لاستیکها:
مواد موجود در لاستیکها ، موجب بروز التهاب و اگزما در پوست می‌شوند. از تماس پوست با این مواد باید دوری کرد در صورت امکان ، در زیر دستکش ظرفشویی ، دستکش نخی ضد حساسیت باید پوشید. دستکشهایی که از جنس لاتکس ساخته شده‌اند می‌توانند عامل بروز حساسیت پوستی باشد. حساسیت به این نوع دستکش ، بویژه در میان کارکنان بهداشتی- درمانی و بیمارستانها دیده می‌شود.

مواد سوختی:
تماس مستمر پوست بدن با موادی چون نفت و بنزین ، زمینه بروز اگزما را فراهم می‌سازد.

گاز فرمالدئید:
این گاز از چسب و لوازرمی چون مبلمان چوبی آزاد و متصاعد می‌شود. و می‌تواند به بروز ضایعات اگزمایی منجر شود. این گاز باعث تحریک چشم ، بینی و گلو (ریزش اشک ، آبریزش از بینی ، عطسه ، سرفه و غیره) شده و همچنین سردرد و حالت تهوع نیز ایجاد می‌کند.

فلزات:
امروزه استفاده از وسایل فلزی روکش شده با نیکل و کروم ، بسیار رواج دارد. لوازمی مانند سنجاق قفلی ، زیپهای فلزی ، دکمه‌های فلزی ، قلاب کمربند و … همگی با فلز حساسیت‌زای نیکل روکش شده است و یکی از مهمترین عوامل بروز اگزما و تشدید آن ، به ویژه در خانمها محسوب می‌شوند. زیورآلاتی که به تازگی با عنوان نقره آلمانی ، سیلور و تیتانیوم به فروش می‌رسند، دارای مقادیر قابل توجهی فلز نیکل بوده و موجب بروز اگزما می‌شود. و در صورتی که مزمن شود، ممکن است به سایر نقاط پوست نیز سرایت کند. توجه به محل بروز حساسیت و وسیله‌ای که بطور مستقیم با آن ناحیه در تماس بوده برای تشخیص این نوع حساسیت بسیار موثر است. و گاهی فلزاتی مانند طلا و نقره نیز می‌توانند عامل بروز اگزما باشند.

مواد موجود در محیط
گرد و غبار منزل (که بعضا حاوی مواد دفعی جانور بسیار کوچکی با نام مایت Mite می‌باشد) در صورت تماس با پوست و به ویژه پوست دست ، موجب بروز اگزما و یا بدتر شدن آن می‌شود. سیمان و سایر مواد مشابهی که در ساختمان سازی به کار می‌روند و برخی از گیاهان نیز از جمله این مواردند.

مواد غذایی
تماس پوست بدن با موادی چون عصاره گوجه فرنگی‌ می‌تواند به بروز اگزما و یا بدتر شدن آن منجر شود برخی از مواد خوراکی نظیر آجیل و مغزها (مغز فندق ، بادام زمینی و غیره) تخم‌مرغ‌، گندم‌، شیر، یا غذاهای‌ دریایی‌ ,می‌توانند به بدتر شدن اگزما کمک کنند.

سایر عوامل
* استرس‌
* سابقه‌ بیماری‌ آلرژیک‌ مثل‌ تب‌ یونجه‌، آسم‌، یا واکنش‌ دارویی‌
* پارچه‌های‌ دوخته‌ شده‌ از الیاف‌ مصنوعی‌ که‌ عرق‌ بدن‌ را به‌ دام‌ اندازند.
* تغییرات‌ شدید آب‌ و هوا از نظر رطوبت‌، سرما یا گرما (خصوصاً وقتی‌ تعریق‌ زیاد شود).

در نهایت یکی از عوامل مستعد کننده بروز اگزما ، شستشوی مکرر دست با موادی چون صابون است. این مواد با از بین بردن چربی طبیعی و لایه محافظ پوست ، موجب حساس شدن پوست بدن نسبت به مواد خارجی و مستعد کننده بروز اگزما می‌گردند. عدم استفاده از دستکش هنگام استفاده از این مواد ، علل شیوع اگزما در میان خانمهاست.

درمان
اصول‌ کلی‌
* درمان‌ مشتمل‌ است‌ بر رفع‌ علایم‌ و شناسایی‌ و حذف‌ علت‌
* پوشیدن‌ لباس‌ نخی‌ گشاد برای‌ کمک‌ به‌ جذب‌ عرق‌
* حتی‌المقدور به‌ حداقل‌ رساندن‌ استرس‌
* کوتاه‌ کردن‌ مرتب‌ ناخن‌ها و به‌ دست‌ کردن‌ دستکش‌ نرم‌ به‌ هنگام‌ خواب‌ برای‌ جلوگیریی‌ از خاراندن‌. توجه‌ داشته‌ باشید که‌ خاراندن‌ اگزما را بدتر می‌کند.
* کمتر حمام‌ بگیرید تا از خشکی‌ زیاد پوست‌ اجتناب‌ شود. صابون‌ و آب‌ ممکن‌ است‌ باعث‌ شعله‌ور شدن‌ بیماری‌ شوند. به‌ هنگام‌ حمام‌ گرفتن‌، از صابون‌های‌ غیر چرب‌ مخصوص‌ و آب‌ ولرم‌ استفاده‌ کنید. نواحی‌ ملتهب‌ را صابون‌ نزنید.
* پس‌ از حمام‌ بلافاصله‌ از کرم‌ نرم‌ و مرطوب‌کننده‌ استفاده‌ کنید.
* از قرار گرفتن‌ در معرض‌ تغییرات‌ دمایی شدید (سرما یا گرمای‌ زیاد) خودداری‌ کنید.
* از هر چیزی‌ که‌ قبلاً بیماری‌ را بدتر کرده‌ است‌ اجتناب‌ کنید.
* از دستگاه‌ مرطوب‌ ـ خنک‌کننده‌ هوا برای‌ افزایش‌ رطوبت‌ هوای‌ خشک‌ داخل‌ منزل‌ استفاه‌ کنید.

داروها
پمادهای‌ حاوی‌ قطران‌ یا داروهای‌ کورتیزونی برای‌ کاهش‌ التهاب‌. اگر پماد شبانه‌ استفاده‌ شود و پس‌ از مالیدن‌ آن‌، روی‌ ناحیه‌ با پلاستیک‌ بسته‌ شود، شاید اثر بهتری‌ حاصل‌ شود.
آنتی‌هیستامین‌ها برای‌ کم‌ کردن‌ خارش‌
آنتی‌بیوتیک‌ در صورت‌ وجود عفونت‌
ندرتاً خواب‌آورها یا آرام‌بخش‌ها

روغن های مفید برای سلامتی پوست و مو

استفاده درست از روغن مو باعث زنده ماندن مو از ریشه تا سر می شود و از ریزش مو و تشکیل شوره به طور موثری جلوگیری میکند . در ضمن تقویت و جلوگیری از ریزش مو باعث رویش مجدد موها و ضخیم شدن موهای نازک و ضعیف میگردد.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، امروزه محصولات متنوع و بسیاری در بازار موجود هستند که اکثر تولیدکنندگان آنها ادعا می کنند، استفاده از این محصولات در مدت کوتاهی موجب پرپشت شدن موی سر می شود.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ،  بخشی عمده ای از این محصولات، روغن های مو هستند. تنوع این محصولات در اکثر موارد باعث می شود که مصرف کنندگان در انتخاب گزینه مناسب و موثر به اشتباه بیفتند.

شما هم اگر به دنبال چاره ای مناسب و بی ضرر برای افزایش رشد موهایتان هستید، می توانید با مطالعه این مطلب به اطلاعات مفیدی درباره بهترین و مفیدترین روغن های طبیعی برای رشد مو دست پیدا کنید.

متخصصان پوست و مو در این مطلب تاکید کردند:

روغن خالص دانه انگور، ترکیبی فوق العاده موثر برای فعال سازی مجدد رشد پیاز مو است که با ماساژ دادن آن روی پوست سر می توانید به تاثیر سودمند این روغن پی ببرید.

روغن کرچک نیز با تقویت گردش خون در پوست سر، مواد مغذی را به پیاز موها می رساند و در تقویت رشد موها موثر است.

روغن جوجوبا که در عطاری ها موجود است نیز ماده ای موثر برای فقط رطوبت موها و مراقبت از آنها در برابر آسیب های خارجی است.

به علاوه ماساژ روغن نارگیل هفته ای یک بار روی پوست سر هم ریزش مو را کنترل می کند و هم در رشد موهای جدید نقش مطلوبی دارد.

یکی دیگر از موارد بسیار مفید برای رشد موها، روغن رزماری است که موجب تقویت خون رسانی به پیاز مو می شود و در عین حال خواص ضد سرطانی فوق العاده ای دارد.

روغن زیتون نیز بهترین گزینه شناخته شده برای رشد موها است چون ریشه های مو را به خوبی تغذیه می کند و برای تقویت رشد تارهای مو موثر است.

سرطان پوست از نوع ملانوما

ملانوم جدی ترین نوع از انواع سرطان پوست می باشد . سالیانه حدود ۵۳۶۰۰ نفر در ایالات متحده آمریکا متوجه درگیری با این نوع سرطان می شوند . در بعضی از مناطق ، بخصوص مناطق و کشورهای غربی ، ملانوم هر سال شایعتر می شود . بعنوان مثال ، در ایالات متحده درصد ابتلا به ملانوم در طی سی سال گذشته حدوداً دو برابر شده است .

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ،  ملانوم در واقع نوعی سرطان پوست می باشد که از سلولهایی در پوست بنام ملانوسیت منشاء می گیرد و به سایر نواحی بدن و عمدتاً گره های لنفاوی ، کبد ، ریه ها و دستگاه عصبی مرکزی گسترش می یابد .

پوست بزرگ‌ترین عضو بدن است که وظایف متعددی را بر عهده دارد. سرطان پوست یکی از مشکلات پوستی است که متاسفانه در سال‌های اخیر روند رو به گسترشی داشته است. در سرطان پوست سلول‌های بدخیم که از بافت پوست نشأت می‌گیرند به طور نامنظم و فزاینده‌ای تکثیر و به طریقی از سیستم ایمنی و دفاعی بدن عبور می‌کنند بدون این‌که موجب عکس‌العمل تدافعی و تهاجمی در سیستم ایمنی بدن شوند.

مهم‌ترین عامل ایجاد سرطان پوست، جهش در سلول بر‌اثر اشعه ماورای بنفش خورشید است با توجه به نوع سلول پوستی که دچار جهش ژنی شده است اشکال مختلفی از سرطان پوست به‌وجود می‌آید که هر کدام نشانه‌ها و عوارض خاص خود را دارند.

همانطور که می دانیم پوست بزرگترین عضو بدن است و سایر اعضای بدن را در مقابل گرما ،  نور ،‌ جراحت و عفونت محافظت می نماید و به کنترل دمای بدن کمک می نماید ، آب و چربی را ذخیره می نماید و ویتامین دی تولید می نماید .

پوست دارای دو لایه اصلی می باشد : لایه خارجی ( اپیدرم ) و لایه داخلی (‌درم )‌ .

سلولهای ملانوسیت در قسمت داخلی لایه اپیدرم قرار گرفته اند و البته سلولهای اصلی تشکیل دهنده رنگدانه های پوست و خال ها می باشند . در واقع ملانوسیتها رنگدانه ملانین را تولید می کنند که رنگ طبیعی را به پوست می دهند . زمانیکه پوست در معرض نور خورشید قرار می گیرد ملانوسیتها رنگدانه بیشتری تولید می کنند و پوست برنزه یا تیره می شود .

ملانوما در هر سنی دیده می شود اما با افزایش سن احتمال ابتلا به آن افزایش می یابد . در هر نقطه ای از بدن نیز ممکن است دیده شود . در مردان ، ملانوما بیشتر در تنه دیده می شود و همچنین در سر و گردن نیز دیده می شود ، لیکن در زنان بیشتر در قسمتهایی از ساق دیده می شود . ملانوم در افراد سیاهپوست کمتر دیده می شود . در سیاهپوستان در زیر ناخنهای دست و پا ، کف دست یا پا دیده می شوند .

بدخیم‌ترین

ملانوم پوستی از ملانوسیت‌های پوست که استحاله بدخیمی پیدا کرده‌اند منشا می‌گیرد. ملانوسیت‌ها رنگدانه تیره پوست، مو، چشم و خال‌های بدن را تولید می‌کنند. از این رو تومورهای ملانوما اکثراً قهوه‌ای یا سیاه است. ولی در موارد معدودی نیز سرطان‌های ملانوم رنگدانه تولید نکرده و به رنگ پوست صورتی قرمز یا بنفش ظاهر می‌شوند. این سرطان از بدخیم‌ترین سرطان‌های پوست محسوب می‌شود. شیوع ملانوما در دهه‌های اخیر رو به افزایش بوده، به‌طوری که در دنیای صنعتی به عنوان یک سرطان شایع مطرح است. علت اصلی ملانوم ناشناخته است. اما عوامل متعددی از جمله عوامل ژنتیکی، تابش اشعه ماورای بنفش و تماس‌های محیطی در ایجاد این بیماری دخیل است. ملانوم با انتشار سطحی، ملانوم گره ای(ندولر) و ملانوم آکرال از انواع این سرطان محسوب می‌شود.

علائم شایع :

گاهی اولین علامت تغییر در اندازه ، شکل و یا رنگ یک خال موجود می باشد .

اکثریت ملانومها تیره یا آبی تیره هستند . لبه های ضایعه اغلب نامنظم بوده و ممکنست خونریزی داشته باشد . ضمنآً در داخل ضایعه تقارنی وجود ندارد و شکل یک نیمه یا نیمه دیگر متفاوت است .

خارش و پوسته ریزی ممکنست از دیگر علائم یک ملانوم تازه تشکیل شده باشند . لیکن در ملانومای پیشرفته بافت تغییر می یابد . بعنوان مثال سخت یا برجسته می شود . با پیشرفت بیشتر ، ملانومها ممکن است دچار خارش شدید و خونریزی شوند . البته ملانومها معمولاً منجر به درد نمی شوند .

معاینه پوست همواره بعنوان یکی از ارکان اصلی معاینات پزشکان بحساب می آید . البته هرشخصی می تواند تغییرات پوستی خود را بعنوان اولین فرد مورد ارزیابی و معاینه قرار دهد . تغییرات پوستی بخصوص تغییر در مشخصات یک خال باید هر چه سریعتر به یک پزشک گزارش شود .

یک ملانوم در مراحل اولیه تشخیص کاملاً قابل درمان می باشد . اگر چه ، یک ملانوم در صورتیکه در مراحل ابتدایی تشخیص تحت درمان قرار نگیرد به سمت داخل پوست تهاجم نموده و بافتهای ساده را نیز درگیر می کند . زمانیکه ملانوم ضخیم و عیمق شد ممکن است به بافتهای دیگر گسترش یابد و کنترل آن  دیگر دشوار خواهد بود .

کسانیکه دچار یک ملانوم شوند احتمال عود بالایی دارند لذا باید پوست خود را بطور منظم تحت بررسی و معاینه توسط افراد ذیصلاح قرار دهند .

علل و عوامل افزایش دهنده خطر :

دلایل اصلی ملانوم کاملاً مشخص نیستند .

اما عوامل زیر بعنوان افزایش دهنده خطر بحساب می آیند :

تعداد فراوان خالهای پوست ( بیش از ۵۰ عدد )

افراد سفید پوست بور : شاید بدلیل اینکه پوست این افراد تحت تأثیر نور آفتاب مورد تخریب قرار می گیرند .

سابقه شخصی ملانوم قبلی یا سایر سرطانهای پوست

سابقه خانوادگی ملانوم

آفتاب سوختگی شدید در طی سنین کودکی و نوجوانی

اشعه درمانی با نورماوراء بنفش

مشاغل یا فعالیتهایی که با تماس زیاد با آفتاب در ارتباطند .

پیشگیری :

از تماس بیش از حد با آفتاب اجتناب کنید : بخصوص آفتاب میانه روز ( ۱۰ صبح تا ۴ بعدازظهر )

از ترکیبات ضدآفتاب باحداکثر قدرت حفاظتی بر روی پوست نواحی در معرض آفتاب استفاده کنید . ( بخصوص در سنین نوجوانی )

از نورهای ماوراء بنفش منعکس شده از آب ، برف و … خود را محافظت نمائید .

از عینکهای آفتابی با لنزهای مناسب جذاب اشعه ماوراء بنفش استفاده نمائید . . عینک های آفتابی چشمها و پوست اطراف چشمها را محافظت می نمایند .

در مورد هر گونه تغییر پوستی به ویژه در نواحی قهوه ای یا سیاه به صورت چند رنگه شدن ، نامنظم شدن لبه ها یا سطح ضایعه ، خونریزی از ضایعه یا هرگونه تغییر دیگر با پزشک مشورت کنید .

تشخیص :

در صورت شک به ملانوما ، باید بلافاصله ضایعه بیوپسی شده و جهت تشخیص صحیح به آزمایشگاه پاتولوژی ارسال شود . تنها راه دقیق تشخیص راه فوق می باشد .

درمان :

درمان ملانوم به وسعت ضایعه ، سن بیمار و سایر فاکتورها ارتباط دارد .

بهرحال مهمترین قسمت درمان برداشتن ضایعه و غدد لنفاوی مجاور ( در صورت گسترس تومور به آنها ) می باشد .

در درمان می توان در صورت صلاحدید پزشک از رادیوتراپی و شیمی درمانی استفاده نمود .

بهرحال بیماران مبتلا به ملانوم باید حتی پس از درمان تحت معاینات منظم قرار گیرند چرا که احتمال عود ملانوم بسیار بالاست .

وظایف پوست بدن

پوست قدیمی ترین (از لحاظ جنین شناسی) و حساس ترین عضو بدن ما است. پوست اولین راه ارتباط با محیط و موثرترین محافظ خارجی می باشد. می توان پوست را قسمت خارجی سیستم عصبی فرض کرد. در واقع پوست دستگاه عصبی خارجی ما است،عضوی که اولین واکنش ها را نسبت به محیط نشان می دهد و ارتباط تنگاتنگی با سیستم اعصاب مرکزی دارد.

ساختمان پوست در حال تجدید مداوم است و این فعالیت توسط سلول های لایه های عمقی آن تامین می شود. هر چهار ساعت یا حدود همین زمان پوست دولایه جدید تشکیل می دهد. سلول های پوست و روده می توانند صدها و هزاران بار ضمن زندگی یک فرد تقسیم شوند. سلول های پوست بیش از یک میلیون بار در ساعت ریزش می کنند.

روی پوست به عنوان یک تصویر فرضی تجربیات کل زندگی منعکس می گردد، فراز و نشیب های احساسی، تاسف های عمیق و…..

نرمی، صاف وصیقلی بودن پوست زودگذر است ، پوست به مرور زمان باافزایش سن متحمل چین و چروک ها، شیارهای عمیق و افتادگی می شود که نتیجه سال ها آسیب است. پوست حتی با تماس های عاطفی دچار ضربات خفیف می شود.

پوست وسیع ترین عضو بدن است. این عضو در یک مرد بزرگسال ۵۷۹ سانتی متر مربع مساحت دارد و دوازده درصد کل بدن را تشکیل می دهد(۳٫۳۶۲ کیلوگرم) و شامل ۵ میلیون سلول حسی است.

زمینه فعالیت پوست، ساخت پایه ای برای سلول های حسی است که مهمترین جزء آن حس لامسه می باشد.

پوست یک تنظیم کننده،تحلیل کننده و منبع اطلاعاتی محسوب می شود، عامل احساس می باشد و سدی برای بدن در مقابل باکتری های خارجی است. همچنین منشاء هورمون های لازم برای تمایز سلول های دفاعی بدن بوده و لایه های پایینی را از صدمات مکانیکی و تابشی محافظت می کند.

پوست سدی در برابر مواد سمی و میکروب های خارجی است، نقش اساسی در تنظیم فشار و جریان خون دارد، در ترمیم و بازسازی خود نقش دارد و کراتین می سازد. پوست عضوی است که مواد سمی و سایر موادی را که در محصولات دفعی بدن ترشح می شود جذب می کند.

پوست تنظیم کننده حرارت است، عضوی است که در متابلویسم وذخیره چربی دخیل می باشد، پوست متابولیسم آب و نمک را با تعریق تنظیم می کندو نیز ذخیره کننده غذا و آب است.

عضو تنفسی است و تسهیل کننده مسیر دو طرفه عبور برخی گازها می باشد، سنتز کننده تعدادی از ترکیبات مهم شامل مواد ضد راشیتیسمی است و (ویتامین D ) . سدی اسیدی در مقابل بسیاری از باکتری ها می سازد، سدی که از غدد سبابه ترشح می شود .پوست مو را نرم کرده بدن را علیه باران و سرما عایق بندی می کند و احتمالاً در کشتن باکتری ها کمک دهنده می باشد.

پیشگیری و درمان شپش سر

ابتلا به شپش سر در تمام جوامع دیده میشود و برای مثال در بچه های مدارس ابتدایی کانادا در هر زمان حدود ۲% ابتلا به شپش سر وجود دارد به عبارتی دیگر ابتلا به شپش سر ارتباطی با وضعیت اقتصادی نداشته در تمام طبقات اجتماع ممکن است رخ دهد و حتی در مومیایی های مصر باستان هم رشک های مرده دیده شده است .

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ،  ازدحام جمعیت باعث می شود که شپش بتواند از سری به سری دیگر برود و از آنجایی که تماس نزدیک در بچه ها امری شایع است ، شپش سر بیشتر در این گروه سنی اتفاق می افتد ، هر چند هر کس در هر شرایط آب و هوایی ممکن است مبتلا شود.

طول مو، جنس ، سن و رنک مو تاثیری در انتقال شپش نداشته ، شامپو کردن معمولی باعث از بین رفتن یا پیشگیری از آن نمی شود و شستشو با سرکه هم تاثیری ندارد.

تراشیدن موها اگر چه موثر است اما راه حل مناسبی به شمار نیامده کاملا غیرضروری است .

شپش سر به هر حال از سر فرد دیگری به شما یا خانواده شما منتقل شده و شکستن زنجیره انتقال تنها با درمان موثر و برررسی تمامی موارد تماس میسر می شود.

●  چگونه به وجود شپش سر مشکوک شویم ؟

بزاق و ترشحات شپش سر محرک بوده و باعث خارش قابل توجه می شود اما تقریبا همه افراد با اطلاع یافتن از وجود شپش سر در نزدیکان خود، ناگهان دچار خارش سر میشوند! بنابراین طبیعی است که صرفا وجود خارش کافی نبوده ، لازمست که معاینه و بررسی دقیق تری انجام شود خیلی از اوقات هم، مدرسه یا همسایگان ممکن است شما را از وجود شپش در دانش آموزان مطلع کنند و لازمست که شما خانواده خود را از این نظر بررسی نمایید.

شپش سر اغلب با چسبیدن به قاعده مو خود را از چشمان شما مخفی می کند، ضمن آنکه از نور و گرما هم گریزان بوده ، غالبا دور از تاج سر قرار می گیرد لذا بیشتر مشاهده رشک های چسبیده به سر است که شک به بیماری را بر می انگیزد.

●  چگونه مطمئن شویم که رشک را یافته ایم ؟

آنچه مهم است آن است که رشک را از شوره سر و سایر حالات مشابه افتراق دهیم، شوره سر در واقع پوست مرده است که به راحتی از مو جدا می شود. گاهی اوقات بقایای اسپری های مو هم ممکن است با رشک اشتباه شوند، اما توجه به چند نکته ما در تشخیص رشک کمک می کند: رشک ها همیشه یک شکل و تخم مرغی شکل بوده ، به مو در نزدیکی پوست سر چسبیده اند و عمدتا در گیجگاهها، بالای گوش ها و پشت گردن دیده میشوند و برای جدا کردن آن ها از مو استفاده از ناخن ها ضروری بوده ، به راحتی جدا نمی شوند.

به هر حال برای پیدا کردن تخم شپش می بایست با حوصله تمام از یک گیجگاه به طرف مقابل ، منطقه به منطقه مو را گشت و بهتر است این کار زیر نور مناسب انجام شده و البته استفاده از یک ذره بین هم می تواند کمک کننده باشد. ضمنا این دقت را هم باید معطوف داشت که نزدیکی زیاد سر به فرد مورد معاینه ، می تواند باعث منتقل شدن شپش به سر فرد معاینه کننده شود.

●  روش مبارزه با شپش :

برای مبارزه با شپش بهتر است ابتدا حقایقی را در مورد آن بدانیم :

·شپش سر حشره ای بدون بال است که در سر انسان زندگی کرده ، از آن تغذیه می کند.
·شپش سر تقریبا هر چهار ساعت از خون تغذیه می کند.
·دارای شش پا است که طوری طراحی شده اند که قادر به چنگ زدن به مو باشد ولی توانایی پریدن ندارد. شکستن هر پا (با شانه زدن ) باعث مرگ شپش خواهد شد.
·اندازه آن حدود یک تا دو میلی متر است ، به عبارتی دیگر ریز، اما قابل مشاهده است .
·شپش ماده بالغ طی عمر حدودا یک ماهه خود ، روزانه ۴ تا ۶ تخم می گذارد. این تخم ها به مو در نزدیکی پوست سر که دما و رطوبت مناسب را داراست می چسبند و پس از ۷ روز ، شپش ها از تخم سر بیرون می آورند و طی ۳ بار پوسته ریزی به شپش بالغ تبدیل می شوند.

●  چند نکته دیگر !

·پس از درمان ، برداشتن رشک ها نه برای ادامه درمان و نه برای کنترل بیماری ضرورتی ندارد. در عین حال برای بسیاری این مسئله از نظر ظاهر مهم بوده و یا ممکن است مشکلاتی را در مدرسه ایجاد کند. بنابراین چاره ای نخواهد بود بجز جدا کردن رشک ها با ناخن یا استفاده کردن از شانه های دندانه ریز. به هر حال به عنوان یک قاعده کلی ، اگر در فاصله کمتر از ۴ سانتی متری پوست سر ، تخم شپش رویت نشود، بیماری درمان شده تلقی می شود و رشک های موجود روی موها با فاصله بیش از ۴ سانتی متر، اهمیتی از نظر انتقال بیماری ندارند.
·شپش سر برخلاف شپش تنه ، ناقل هیچ بیماری دیگری نیست و از این بابت نگرانی وجود ندارد.
·به خاطر داشته باشید اگر پس از دوبار درمان مجددا به شپش سر مبتلا شدید ، این بدان معنی است که فرد مبتلای درمان نشده ای در نزدیکی شما وجود دارد. بهر حال با ابتلای مجدد، دو دوره درمان مجدد هم لازمست .

●  چگونه از شر این مزاحمان راحت شویم ؟

همانگونه که گفته شد شپش ها جزو حشرات محسوب می شوند ، بنابراین برای مقابله با آنها می بایست از یک حشره کش استفاده کرد که به شکل شامپو یا کرم قابل شستشو ساخته شده است .

●  در درمان شپش سر دو نکته مهم را باید همواره به خاطر داشت:

۱-دو بار درمان به فاصله ۷ تا ۱۰ روز لازمست ، چرا که اگر چه با درمان نخست ، شپش های سر و اکثر تخم های آن از بین می روند ، اما از آنجایی که امکان سر برون آوردن آنها تا ۷ روز بعد از تخم ها وجود دارد ، لذا بهتر است به فاصله ۷ تا ۱۰ روز ، درمان مجدد انجام شود تا پیش از آنکه این شپش های جدید بالغ شده و توانایی حرکت پیدا کنند ، از بین بروند.

۲-تمام موارد تماس احتمالی باید درمان شوند، در غیر اینصورت همیشه احتمال ابتلای مجدد وجود خواهد داشت.

و اما برای درمان شپش سر ، چند فراورده موثر در داروخانه ها موجود است. آنچه در کشور ما برای این منظور استفاده میشود عمدتا شامپو لیندین ۱ درصد و شامپو پرمترین ۱ درصد است . این فراورده ها برای بیش از ۴۰ سال است که مورد استفاده قرار می گیرند و غالبا غیر از عوارض نادر گذرا ، عارضه دیگری ندارند، اما مهم این است که درست مطابق آنچه توصیه شده است استفاده شده و بیش از حد مصرف نشوند، علاوه براین می بایست تمام موها بخوبی با آنها مرطوب شوند چرا که شپش سر کشته نمی شود مگر آنکه در تماس مستقیم با دارو قرار گیرد. ضمنا مثل استفاده از هر فرآورده دارویی دیگری لازمست که در مورد مصرف در زنان باردار ، مادران شیرده و نوزادان با پزشک مشورت انجام شود.

کاربرد لیزر در درمان و زیبایی پوست

لیزر یک نوع نور برانگیخته شده و پرانرژی است که در شرایط عادی در طبیعت دیده نمی‌شود ولی با تکنولوژی و وسایل خاص می‌توان آن را ایجاد کرد. لیزر با نور معمولی تفاوت‌هایی دارد که این ویژگی‌ها باعث توانایی وکاربردهای خاص لیزر می‌شود.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، کاربرد لیزر در پزشکی و از جمله بیماری‌های پوستی از حدود ۴۰ سال پیش به صورت تحقیقاتی شروع شده و با آمدن دستگاههای جدیدتر که مؤثرتر و کم عارضه‌تر هستند جایگاه ویژه و وسیعی در درمان بیماری‌ها، پیدا کرده است.

مکانیسم اثر لیزر جذب انرژی نورانی توسط مولکول‌های بافتی است. همانطوری که در اثر تابش نور خورشید اشیاء به تدریج گرم می‌شوند، تابش لیزر نیز باعث گرم شدن، داغ شدن و نهایتاً تخریب بعضی مولکول‌های حساس بافتی می‌شود.

از آنجایی که لیزر تک طول موج است، فقط باعث داغ شدن و تخریب ساختمان‌های خاصی می‌شود. در حالی که افزایش حرارت در ساختمان‌های مجاور که حساس نیستند زیاد قابل توجه نیست.

لذا با انتخاب لیزر مناسب و با دانستن ویژگی‌های بافتی می‌توان ضایعه مورد نظر را تخریب کرد در حالی که کمترین صدمه ممکن به ساختمان‌های مجاور آن وارد شود. به طور مثال لیزری که طول موج حدود ۵۸۵ نانومتر می باشد (Pulse dye Laser) بیشتر روی ساختمان عروقی اثر می‌کند. لذا در مورد عروق واریسی پوست، ضایعات همانژیومی و لکه‌ها و خال‌های عروقی به کار می‌رود.

لیزر محدودیتهایی هم دارد , مهمترین نکته آن است که لیزر فقط روی موهای در حال رشد تأثیر میگذارد و از آنجایی که در هر لحظه از زمان فقط درصدی از موها در حال رشد هستند و بقیه در مرحلة استراحت می باشند , لذا تنها درصدی از موها با هر بار انجام لیزر از بین می رود . به همین منظور غالباًَ

جلسات متعددی برای انجام لیزر لازم است و معمولاً فواصل این جلسات می بایست حدود ۴ هفته باشد .

نکته دیگرآن است که پاسخ افراد مختلف به لیزر متفاوت است و همة افراد بطور یکسان پاسخ نمی دهند .

●  کاربرد لیزر در بیماریهای پوستی و زیبایی

به طور کلی کاربردهای لیزر را به شکل زیر می‌توان دسته‌بندی کرد:

درمان ضایعات و خال‌های عروقی که معمولاً رنگ این ضایعات قرمز روشن یا تیره است. درمان انواع ضایعات رنگی و رنگدانه‌ای پوست که شامل خال‌های رنگی پوست و خالکوبی ها می‌شود، درمان و کاهش موهای زائد و ناخواسته بدن، کاهش چین و چروک، فرورفتگی ها و جای زخم‌های ناشی از بعضی بیماریهای پوستی از قبیل آکنه.
درمان بعضی از انواع بیماریهای پوستی از قبیل زگیل، جای زخم های برجسته و خارش دار (کلوئید)، ترک‌های پوستی ناشی از حاملگی و چاقی (Striae) و ترمیم زخم و همچنین استفاده از آن به عنوان وسیله‌ای برای برش بافت از کارایی‌های مهم این پدیده است.

●  انواع دستگاههای لیزر و کاربرد آنها

برای درمان ضایعات عروقی که شامل رگ‌های واریسی پوست (درصورت، اندام ها و بدن)، لکه های قرمز عروقی و خال‌های عروقی (ماه گرفتگی های قرمز) و بعضی تومورهای عروقی (گرانولوم پیوژنیکوم) است، لیزرهای (Pulse dye laser)P.D.L، Nd-YAG، آرگون قابل استفاده هستند که P.D.L مناسب تر است.

برای درمان خال‌ها و لکه‌های تیره پوستی (ماه گرفتگی آبی و یا قهوه‌ای)، خالکوبی ها (آبی، سیاه، گاهی قرمز) از انواع این لیزرها می‌توان استفاده کرد:
Q- Switch Ruby, Q- Switch Alexandrite, Q- Switch Nd-YAG
برای درمان و کاهش موهای ناخواسته نیز از انواع لیزرهای Ruby laser، Alexandrite، Diode، Nd-YAG می توان استفاده نمود.